به موجب ماده ۶۷۴ قانون مجازات اسلامی که مقرر می دارد: “هرگاه اموال منقول یا غیرمنقول یا نوشته هایی از قبیل سفته و چک و قبض و نظایر آن به عنوان اجاره یا امانت یا رهن یا برای وکالت یا هر کار با اجرت یا بی اجرت به کسی داده شده و بنا بر این بوده است که اشیاء مذکور مسترد شود یا به مصرف معینی برسد و شخصی که آن اشیا نزد او بوده آنها را به ضرر مالکین یا متصرفین آنها استعمال یا تصاحب یا تلف یا مفقود نماید به حبس از ۶ ماه تا سه سال محکوم خواهد شد” فلذا اگر چنانچه به عنوان مثال چکی به عنوان ضمانت جهت تخلیه عین مستاجره به موجر داده شود و پس از تخلیه توسط مستاجر موجر چک را مستند نماید و به جای استرداد آن نزد بانک محال علیه برود و جهت وصول آن اقدام نمایند عملی مصداق بارز ماده ۶۷۴ قانون مارالذکر بوده و مستوجب مجازات خیانت در امانت خواهد بود. بنابراین صادر کننده می‌تواند به محاکم کیفری مراجعه نموده و تقاضای مجازات مباشر را بنماید. البته مراقب باشید در همه موارد محاکم به صرف انجام این عمل آنرا دلیل بر خیانت در امانت نمی دانند چرا که تحقق جرم و استحقاق مجازات مجرم منوط به احراز عنصر معنوی ( سوء نیت ) می باشد و باید این موضوع دقیق احراز گردد و تردیدی در آن وجود نداشته باشد. چه بسا کسی که از چک امانی استفاده نموده ادعای وجود حق برای خود را داشته باشد فلذا در اینگونه موارد لازم است تا عنصر معنوی جرم احراز گردد تا بتوان حکم به مجازات مرتکب صادر نمود.م
مصطفی تقوی رفسنجانی/ وکیل دادگستری
